جمعه ۶ آذر ۹۴
مرحوم شیخ طوسی(ره) در این باره روایتی را از امام حسن عسکری(ع) نقل کرده
اند: «علامت مؤمن (شیعه) پنج چیز است: نماز 51 رکعتی (17 رکعت واجب و 34
رکعت مستحبی و نافله)، زیارت اربعین، انگشتر در دست راست، پیشانی را در
سجده بر خاک نهادن و بسم الله الرحمن الرحیم را بلند گفتن.» (تهذیب
الاحکام، ج 6، ص 52؛ مصباح، کفعمی، ص 648.)
در روز اربعین،
جابر بن عبدالله انصاری صحابه گرانقدر پیامبر اکرم(ص) به کربلا آمد و به
نقل مرحوم کفعمی اولین زائر قبر مطهر امام حسین(ع) می باشند. اما این که
آیا در این روز حضرت زینب(س) و سایر بازماندگان حادثه غمبار عاشورا، به
کربلا بازگشته اند و زیارت کرده اند، محل تردید و تأمل است و میان
دانشمندان نظر یکسانی وجود ندارد.
زیارت اربعین را جناب صفوان
از امام صادق(ع) نقل کرده اند و مرحوم شیخ طوسی(ره) در مصباح المتهجد (صص
788-790) و مرحوم کفعمی در المصباح (صص 648-650) و ... نقل کرده اند که در
آن معارف بلندی آمده است و در این نوشتار مختصر، به اجمال به شرح برخی از
آن موارد پرداخته می شود:
- در بخش اول زیارت، سلام آغازین این
زیارت نامه همانند سایر زیارت نامه های وارد شده، بر پیامبران برگزیده
خداوند و امامان(ع) است و این خود ادب بزرگی است که در تمامی زیارات، به آن
سفیران هدایت سلام داده می شود چون تمامی پیامبران حامل خط نورانی بندگی
خداوند اند و باید آن بزرگان را گرامی داشت.
- در بخش دوم
زیارت، معرفی امام حسین(ع) و هدف و فلسفه قیام: «و بذل مهجته فیک لیستنقذ
عبادک من الجهالة و حیرة الضلالة ... ؛ کسی که نهایت تلاش را در دعوت
مردمان برای هدایت به کار برد و برای آنان به هر نحو ممکن خیرخواهی کرد تا
آن جا که در نهایت خون خویش و جان عزیزش را برای بیداری مردم از نادانی و
گمراهی فدا کرد.
- بخش سوم زیارت درباره لشکریان مقابل امام
حسین(ع) عبارت بودند از مردمانی، دنیا طلب، دین به دنیا فروش، پیروان طاغوت
و هوسران، اهل اختلاف و نفاق و گروهی جهنمی: «قد توازر علیه من غرته
الدنیا و باع حظه بالارذل الادنی و شری آخرته بالثمن الاوکس... .»
-
در بخش چهارم زیارت آمده است: «أشهد أنک کنت نوراً فی الاصلاب الشامخه و
الارحام المطهره ... .» این فراز عمق ایمان شیعه به خداوند سبحان را ابراز
می دارد و هم اوج پاکی و طهارت امامان شیعه را در حالی که مخالفان ائمه
اطهار(ع) و غاصبان خلافت علی(ع) هیچکدام، این ویژگی نورانی را ندارند و این
افتخار بزرگی است.
اگر چه این دعا و زیارت، کوتاه است اما
معانی بلندی را القاء می کند. پس در راه ترویج و فرهنگ زیارت ائمه اطهار(ع)
که چون خورشیدی فروزان بر بام قرون به هدایت و بیدارگری مردم و شکوفایی
اندیشه بشریتند، باید بیشتر کوشید و چنان باید به ستایش آنان سخن گشود که
شایسته آنان است.
زیارت اربعین، زیارتی عمیق و مهم است که
شیعه در نشر قیام عاشورا و بازشناسی فلسفه قیام و معرفی امام مظلوم و
شهیدش، آن را پاسداری می کند.